دستگاه اکسیژن ساز
با توجه به پیشرفت هایی که در صنعت پزشکی اتفاق افتاده است، امروزه دستگاه های اکسیژن ساز در عین ارائه ی کیفیت بالا، کوچکتر، سبک تر و بی صدا تر هستند. درگذشته، اکسیژن ساز ها سنگین و بزرگ ساخته می شدند که مسافرت و بیرون رفتن از خانه را برای افرادی که نیازمند اکسیژن درمانی بودند، سخت می کرد. این در حالی است که امروزه شما می توانید با توجه به نیازتان دستگاه های اکسیژن ساز ثابت یا قابل حمل خریده و به آسانی با خود به همه جا حمل کنید.
دستگاه اکسیژن ساز چیست؟
نوعی دستگاه پزشکی برای رساندن اکسیژن به افرادی که دچار مشکلات تنفسی هستند و یا اشباع اکسیژن در خونشان کمتر از حد نرمال (عادی) است. معمولا دستگاه اکسیژن ساز بدون نسخه ی پزشک فروخته نمی شوند. پزشک پس از معاینه و ارزیابی پزشکی دقیق، ممکن است برای شما اکسیژن ساز تجویز کند و مقدار استفاده از آن را به شما نشان دهد.
دستگاه اکسیژن ساز هوای محیط را به اندازه مورد نیاز متراکم کرده و سپس اکسیژن خالص غنی شده را به بیمار می رساند که می تواند به صورت ضربانی (پالسی) یا ثابت باشد. همچنین این دستگاه دارای فیلترها و مخازن مخصوصی است که به جداسازی نیتروژن از هوای محیط کمک می کنند تا بیمار بتواند اکسیژن خالص دریافت کنند. این دستگاه ها با استفاده از مانومتر به شما این امکان را می دهند که میزان سطح اشباع اکسیژن و اعمال آن را در منوی تنظیمات عوض کنید. واحد اندازه گیری اکسیژن معمولا لیتر بر دقیقه (LPM) است و مقدار اکسیژنی که پزشکتان برای شما تجویز می کند در شرایطی مثل زمان استراحت، هنگام خواب و در زمان ورزش متفاوت است.
نحوه ی کار دستگاه اکسیژن ساز
به زبان ساده، دستگاه اکسیژن ساز هوا را به درون خود می کشد، آن را تغییر می دهد و با شکلی دیگر تحویل می دهد. در واقع، اکسیژن ساز ها هوای محیط را جذب کرده و آن را غنی سازی می کنند تا افرادی که به دلیل سطح پایین اکسیژن خونشان نیازمند اکسیژن درمانی اند از آن استفاده کنند.مکانیزم خنک کننده برای بهبود عملکرد دستگاه، آن را سرد نگاه می دارد تا هوا توسط اکسیژن ساز فشرده شده و نیتروژن توسط فیلترها از آن جدا شود. این هوا در واقع هوای محیط است که توسط اکسیژن ساز به درون کشیده می شود. شما می توانید با استفاده از مانومتر تنظیمات اکسیژن خروجی را به دلخواه تنظیم کنید. سپس این اکسیژن توسط ماسک یا نازال کانولا (شلنگ اکسیژن) به بیمار وصل می شود. در گذشته افرادی که نیازمند اکسیژن درمانی بودند، فقط می توانستند از گزینه ی کپسول های اکسیژن استفاده کنند. این کپسول ها بسیار تاثیر گذارند اما لازم است هر بار پس از اتمام ذخیره ی اکسیژن مجددا پر شوند که استفاده از دستگاه اکسیژن ساز این نیاز را حذف می کند.
دلایل و مصارف استفاده از دستگاه اکسیژن ساز
در حالت عادی، هنگام نفس کشیدن ریه ها اکسیژن هوا را جذب می کنند و به جریان خون انتقال می دهند. حال اگر به دلیل مشکلات گوناگون، این اتفاق نیافتد، اکسیژن درمانی یکی از راه هایی است که ممکن است برای این مسائل استفاده شود. در واقع اگر بنابر آزمایش خون یا جواب پالس اکسیمتری، سطح اشباع اکسیژن خون شما پایین باشد، ممکن است پزشک برایتان اکسیژن درمانی کوتاه مدت یا بلند مدت تجویز کند.
بیماری های حاد معمولا به اکسیژن درمانی کوتاه مدت نیاز دارند. این گونه بیماری ها ممکن است ناگهان موجب بروز علائمی در شما شود. این روند برخلاف بیماری های مزمن است که در آن ها علائم به تدریج خود را نشان می دهند. این نکته حائز اهمیت است که اکسیژن سازها می بایست تنها با تجویز پزشک استفاده شوند و مصرف آن ها برای مسائلی مثل تمرین های ورزشی خطرناک است.
بیماری های حادی که نیازمند دستگاه اکسیژن سازند:
در این بیماری راه های هوایی شما متورم شده و مخاط زیادی تولید می شود که عمل تنفس را سخت تر می کند. درمان های بسیاری برای بیماری آسم تجویز می شود که اکسیژن درمانی یکی از آن هاست. دستگاه اکسیژن ساز در حین وقوع حمله ی آسم یا پس از آن، سطح زیادی از اکسیژن را وارد جریان خون بیماری می کند تا به تنفس او کمک کند.
نوعی عفونت است که به موجب آن یک یا هر دو کیسه های هوایی ریه شما متورم شده و در بیشتر اوقات درون آن ها از مایعات پر می شوند. بسیاری از بیماران مبتلا به ذات الریه از اکسیژن درمانی استفاده می کنند که نشان می دهد تاثیرات مثبتی بر این بیماری دارد.
نوعی عارضه ی تنفسی است که بیشتر نوزادان به آن مبتلا می شوند، به خصوص نوزادانی که بیش از شش هفته زودتر از موعد به دنیا می آیند. این بیماری در نوزادان نارس شایع تر است چون ریه های آنها نمی تواند سورفاکتانت کافی تولید کند. سورفاکتانت مایعی است که داخل ریه ها را پوشش می دهد و به باز ماندن ریه ها کمک می کند تا نوزادان بتوانند پس از تولد در هوای بیرون از رحم نفس بکشند. تولید ناکافی این مایع باعث می شود ریه ها افت کنند و مجبور باشند برای تنفس بیشتر کار کنند. برای درمان این بیماری، دستگاه اکسیژن ساز اکسیژن را وارد جریان خون و ریه های نوزاد کرده و پیچیدگی های ناشی از این بیماری را کاهش می دهد.
نوزادانی که به سندروم دیسترس تنفسی مبتلا می شوند، در معرض خطر ابتلا به دیسپلازی ریوی هم قرار می گیرند. BPD یک بیماری حاد ریوی است که به موجب آن ریه به اندازه ی کافی رشد نمی کند و نیازمند اکسیژن درمانی طولانی مدت است.
در برخی موارد نیز، پس از انجام عمل های جراحی یا مشکلات تنفسی ممکن است برای مدت کوتاهی به اکسیژن درمانی نیاز پیدا کنید.
بیماری های مزمنی که نیازمند اکسیژن درمانی اند
- بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD)
بنا به گفته ی سازمان ملی قلب، ریه و خون آمریکا، تقریبا 16 میلیون نفر در این کشور با COPD دست و پنجه نرم می کنند و جدا از این آمار، افراد زیادی هستند که بیماری شان تشخیص داده نمی شود و روند درمان را طی نمی کنند. در این بیماری، ریه ها دچار آسیب جدی و مزمن می شوند که جذب اکسیژن توسط آن ها را بسیار سخت می کند. این بدین معنی است که تنفس برای این افراد مبتلا به COPD بسیار سخت است و اکسیژن درمانی می تواند به آن ها کمک کند و تاثیرات مثبتی بر این بیماری شان داشته باشد.
- فیبروز سیستیک (Cystic Fibrosis)
نوعی بیماری وراثتی خطرناک است که به ریه ها و سیستم گوارشی آسیب جدی وارد می کند. این بیماری نادر بر سلول های تولیدکننده ی مخاط، عرق و مایعات گوارشی تأثیر می‌گذارد. در واقع این ترشحات که می بایست رقیق و لغزنده باشند، غلیظ و چسبنده می شوند که باعث گرفتگی در مجراها، لوله ها و کانال های بدن فرد بیمار می شود.
یک اختلال جدی مربوط به خواب است که می تواند موجب تنفس منقطع فرد بیمار در هنگام خواب شود. برای درمان این بیماری معمولا CPAP، کاهش وزن و ورزش تجویز می شود اما در برخی شرایط ممکن است این افراد به اکسیژن درمانی احتیاج پیدا کنند.
برای اینکه بهتر بتوانیم تصمیم بگیریم کدام نوع از اکسیژن سازها نیازهای ما را بهتر برطرف می کند، لازم است با ویژگی های هریک آشنایی داشته باشیم. هر بیمار شرایط و ویژگی های به خصوصی دارد که می تواند در انتخاب نوع دستگاه اکسیژن ساز تعیین کننده باشد. هر کدام از این اکسیژن ساز ها مزایای خود را دارد و هر شخص بنا بر سبک زندگی خودش دستگاهی که برایش مناسب تر است انتخاب می کند. شما می توانید از پزشک خود یا ما در این رابطه مشاوره بگیرید و بهترین انتخاب را انجام دهید. اکسیژن ساز ها را می توان از سه نظر تقسیم بندی کرد: توان تولیدی جریان اکسیژن و نوع تولید جریان اکسیژن و وزن دستگاه اکسیژن ساز
اکسیژن ساز ها را می توان از لحاظ توان تولیدی اکسیژن در دقیقه ، به چند دسته تقسیم کرد:
- زیر 5 لیتری
- 5 لیتری
- 8 لیتری
- 10 لیتری
- بیش از 10 لیتری
هر بیمار با توجه به شرایط، ممکن است انواع متفاوتی از تولید جریان هوا نیاز داشته باشد. اکسیژن سازها از این نظر به دو نوع پالسی و ثابت تقسیم می شوند:
این نوع اکسیژن سازها معمولا کوچک تر و سبک ترند و برای صرفه جویی در مصرف ، اکسیژن تنها در زمان دم تولید شده و هنگام بازدم اکسیژنی از آن خارج نمیشود.
اکثر اکسیژن ساز ها از این نوع هستند که در تمام طول استفاده میزان تنظیم شده ی مشخصی از اکسیژن را به صورت ثابت هنگام دم و بازدم تولید میکنند.
اکسیژن ساز قابل حمل (Portable)
این نوع از اکسیژن سازها هوای محیط را به اکسیژن درمانی و قابل تنفس تبدیل می کنند. مزیت آن ها وزن کمشان است که به شما اجازه می دهد حتی در حین فعالیت و با استفاده از کوله پشتی یا بند شانه از آن ها استفاده کنید. منبع انرژی این دستگاه، باتری های شارژی هستند، از این رو واجب است مراقب باتری آن ها باشید و در صورت نیاز آن ها را شارژ کنید. یکی از بزرگترین مزایای اکسیژن ساز های قابل حمل وزنشان است که حدود 66 درصد از اکسیژن ساز های ثابت سبک تر هستند. البته، این بدین معناست که نسبت به اکسیژن سازهای ثابت، توان تولیدی اکسیژن کمتری دارند.
اکسیژن ساز ثابت (Stationary)
این نوع از اکسیژن ساز ها معمولا در خانه استفاده می شوند و می توان آن ها را از اتاقی به اتاق دیگر جا به جا کرد. منبع شارژ این دستگاه برق خانگی است و در آن از باتری استفاده نمی شود، پس لازم نیست نگران تمام شدن باتری باشید. با اینکه این نوع از اکسیژن سازها وزن زیادی دارند برخی از آن ها چرخ دارند که قابلیت حمل آن ها را بسیار آسان می کند. همچنین این نوع از اکسیژن سازها توان تولیدی اکسیژن بیشتری دارند که بین پنج تا ده لیتر در دقیقه متغیر است.
- در چه زمانی میبایست از اکسیژن ساز استفاده نمود؟
اکسیژن ساز ها زمانی مورد استفاده قرار می گیرند که بیمار طبق تجویز پزشک متخصص در شرایطی خاص برای پاسخگویی بدن خود نیازمند اکسیژن باشد. تعداد ساعتی که پزشک برای اکسیژن درمانی تجویز می کند می توانید از 1 تا 24 ساعت در روز بسته به شرایط بیمار متفاوت باشد درصورتی که بیمار نیاز به استفاده از اکسیژن ساز را داشته باشد حتما باید نسبت به خرید این دستگاه اقدام نماید.
راهنمای استفاده از دستگاه اکسیژن ساز
- اکسیژن ساز چگونه کار می کند؟
آیا می دانید اکسیژن ساز چگونه کار می کند ؟ شیوه کار یک اکسیژن ساز در عین تنظیمات دشوار آن بسیار آسان است. دستگاه اکسیژن ساز هوای اتاق را می گیرد نیتروژن آن راحذف می کند و گاز اکسیژن با درصد خلوص 95٪ به ما می دهد. از آنجا که نیتروژن و اکسیژن دو جزء اصلی از هوا با نسبت 78٪ ازت و 21٪ اکسیژن است. هوایی با نسبت 90-95٪ اکسیژن خالص پس از حذف نیتروژن از آن باقی مانده است.
اطلاعات بیشتر
بیشتربدانید:
-250x250.gif)
