سوگواری در دوران کرونا و مقابله با انگهای اجتماعی
بسیاری از افراد ممکن است به دلیل ترس از مرگ و بیماری، کمبود اطلاعات در رابطه با ویروس کووید-19 و نحوه انتشار آن، دیگر افراد جامعه را مورد سرزنش قرار داده و اخبار کذبی در رابطه با آن در جامعه گسترش دهند که منجر به رواج خرافات و اخبار دروغین میشود. تا به امروز هیچ گروه خاصی به عنوان گروهی که احتمال خطر ابتلا در آنها بیشتر است، معرفی نشده است. معمولا در موقعیتهای اورژانسی اجتماعی مانند همهگیری کووید-19 استرس و ترس در جامعه زیاد میشود که در نهایت باعث میشود این بیماری به نوعی در میان برخی از افراد به یک ننگ اجتماعی تبدیل شود. این مسئله منجر به گسترش نگرش منفی در جامعه شده و باعث میشود رفتارهای نامناسبی مانند برچسب زدن به یکدیگر، کلیشهسازی و تبعیض گذاری به وجود بیاید. برای مثال در برخی مواقع ممکن است این بیماری به برخی قومیتها بیشتر نسبت داده شود یا در مقابل افرادی که مبتلا میشوند یا در دوره بهبودی هستند، رفتاری منفی و نامناسب صورت بگیرد. برخی از افرادی که ممکن است در جامعه دچار این گونه تبعیضات نادرست قرار بگیرند، عبارتند از:
- برخی از اقلیتهای قومی یا نژادی مانند آسیاییها
- افرادی که به کرونا مبتلا میشوند، درمان شدهاند یا از قرنطینه خارج میشوند.
- کادر درمان
- افرادی که به موجب شغلشان بیشتر در خطر ابتلا قرار میگیرند
- افرادی که به دلیل نوع بیماری یا اختلالشان نمیتوانند از دستورالعملهای موجود در رابطه با کرونا به خوبی پیروی کنند.
- افرادی که بیماریهای پیشزمینهایشان منجر به بروز علائمی مانند سرفه در آنها میشود.
- افرادی که به دلایل گوناگون ممکن است در خیابان زندگی کنند یا کارهایی از قبیل دستفروشی انجام دهند.
رفتار تبعیض گذار و زدن برچسب ننگ به افراد جامعه تنها باعث ایجاد ترس بیشتر و خشم در افراد نسبت به هم میشود؛ در حالی که تمرکز اصلی میبایست روی بیماری و حل مشکلاتی که ایجاد میکند گذاشته شود. علاوه بر این، این رفتار باعث میشود در جامعه پنهانکاری به وجود بیاید. این بدین معنی است که بسیاری از مردم علائم بیماری را از دیگران پنهان میکنند که منجر به تشدید اوضاع بد جامعه میشود. در این شرایط ممکن است بیمار دیر به بیمارستان مراجعه کند و با پنهان کردن بیماری خود، افراد بیشتری را درگیر بیماری کرونا بکند که خود کنترل گسترش بیماری کووید-19را بسیار سخت میکند. برخی از انواع تبعیض جوامع در این راستا به صورت زیر هستند:
- طرد شدن از طرف افراد جامعه و دوری از آنها
- خودداری از ارائه کمکهای پزشکی مورد نیاز، تحصیلات یا عناوین شغلی به افراد
- توهینهای کلامی
- خشونتهای فیزیکی
این رفتار به طور کل، اثر منفی روی سلامت جسمی و روحی افراد جامعه گذاشته و باعث میشود احساساتی مانند انزوا، اضطراب، شرم یا افسردگی را تجربه کنند. از این رو لازم است با این مسئله جدی برخورد شود تا امنیت جامعه بیشتر شده و سلامتی در آن افزایش پیدا کند. مهمترین راهکار برای مبارزه با انگهای اجتماعی، کسب اطلاعات درست از منابع معتبر در رابطه با ویروس کرونا و به اشتراک گذاشتن آنها با دیگر افراد جامعه است. برخی از مواردی که میبایست توسط افراد مربوطه در این حوزه رعایت شود عبارتند از:
- حفظ حریم شخصی و اطلاعات افرادی که به مراکز درمانی مراجعه میکنند.
- اطلاع رسانی جمعی در رابطه با مواردی -مانند افراد، محصولات و مکانها- که ارتباط با آنها ممکن است احتمال ابتلا به کووید-19 را افزایش بدهد.
- اطلاعرسانی جامع و دقیق در رابطه با نحوه انتشار ویروس برای جلوگیری از گسترش شایعات
- محکوم کردن رفتار و اخبار نادرست و منفی به خصوص اخبار موجود در رسانههای اجتماعی
- تشکر از کادر درمان
- تشویق مردم به مراجعه به مراکز مشاوره و روانشناسی در صورت نیاز
سوگواری غم از دست دادن
همهگیری کووید-19 باعث شد بسیاری از افراد با مشکلاتی از قبیل از دست دادن عزیزانشان و عزاداری برای آنها دست و پنجه نرم کنند. علاوه بر این بسیاری از افراد ممکن است کار خود را از دست داده باشند یا تغییرات دیگری در زندگیشان به وجود آمده باشد که در آنها احساس پوچی یا حتی سوگواری ایجاد میکند. سوگ معمولا به صورتهای زیر خود را نشان میدهد:
- شوک
- ناباوری
- انکار
- اضطراب
- پریشانی
- خشم
- ناراحتیهای دورهای
- بیخوابی
- بیاشتهایی
برخی از افراد ممکن است در این دوران حتی بیش از یک بار از دست دادن کسی را تجربه کنند. به دلیل همهگیری کرونا، ممکن است نتوانیم هنگام از دست دادن عزیزانمان در کنار آنها باشیم و عزاداری خود را در کنار آشنایان انجام دهیم. علاوه بر این در اثر تغییرات ناشی از کرونا بسیاری از افراد ممکن است چیزی مانند شغل خود را از دست بدهند. گاهی افراد ممکن است فقدانهای متفاوتی را در کنار هم تجربه کنند که خود روند سوگواری را با پیچیدگی روبرو کرده و بهبودی فرد را به تعویق میاندازد. افراد گوناگون روشهای متفاوتی برای سوگواری دارند که این روش معمولا در نوجوانان تلفیقی از روش بزرگسالان و کودکان است. این سوگواری معمولا شامل تغییر در روند خواب، انزوا، سرخوردگی، غرق شدن در دنیای تکنولوژی و دوری از فعالیتهای همیشگیشان میشود. از این رو لازم است افراد بزرگسال به آنها در این راه کمک کرده تا به راحتی با غم خود کنار آمده و آن را بپذیرند. همچنین، در برخی از مواقع لازم است افرادی که در این دوره هستند از کمک مشاوران و روانشناسان استفاده کنند. در زیر به بررسی دو نوع احساس از دست دادن میپردازیم:
1. اگر در اثر همهگیری کووید-19، عزیزی را از دست دادهاید.
سوگواری برای عزیزی که از میان ما رفته است، در کنار ترس و اضطراب ناشی از همهگیری کووید-19، میتواند تا حد زیادی طاقتفرسا باشد. رعایت فاصله اجتماعی، قرنطینهها و دیگر قوانین این روزها باعث شده است نتوانیم مانند گذشته روند عزاداری را طی کنیم. به خصوص که عموما دیگر مراسم عزاداری گرفته نمیشود، زیرا قوانینی مانند رعایت فاصله اجتماعی، برای جلوگیری از گسترش زیاد کووید-19 ضروری هستند. برخی از کارهایی که میتوانند به شما در سوگواری و کنار آمدن با غم از دست دادن عزیزانتان کمک کنند، عبارتند از:
- حفظ ارتباط با دیگر افراد
- با اعضای خانواده تماس تصویری برقرار کرده و از احساساتتان صحبت کنید.
- از افراد خانواده و دوستان بخواهید خاطرات خود را از فرد از دست رفته تعریف کنند و برای هم عکسها یا فیلمهای او را به اشتراک بگذارید.
- زمانی را مشخص کرده و با هم برای شادی روح او دعا کنید.
- یاد او را زنده نگاه دارید.
- میتوانید دفتری درست کرده و در آن عکس و خاطرههایی از او بگذارید.
- به یاد او درختی کاشته یا غذای مورد علاقهاش را درست کرده و به افراد نیازمند بدهید.
- از دیگران مانند مشاورها یا روانشناسان کمک بخواهید.
در این دوران بسیاری از افرادی که عزیز خود را در اثر کرونا از دست میدهند، توسط بسیاری از نزدیکان و دوستان طرد میشوند که منجر به ایجاد ترس، اضطراب یا خشم نسبت به دیگران در افراد داغدیده میشود. بسیاری از افرادی که در شرایط عادی، هنگام عزاداری به شما پناه میدادند، ممکن است از برقراری ارتباط با شما پرهیز کنند. این مسئله در صورتی که اطلاعات در رابطه با این ویروس بیشتر باشد کمتر اتفاق میافتد از این رو لازم است اطلاعات درست در دسترس جامعه قرار گرفته شود و با افراد داغدیده همدردی شود.
2. کنار آمدن با از دست دادن مواردی مانند شغل یا به طور کل تغییرات
در طول همهگیری کووید-19، برخی از افراد شغل خود را از دست دادند، برخی دیگر مجبور به خانهنشینی و عدم ارتباط با دوستان و خانواده شدند. برخی دیگر نیز مراسم مهمی مانند مراسم ازدواج، فارغالتحصیلی و مواردی این چنین را از دست دادند. علاوه بر این در زندگی بسیاری از ما تغییرات بزرگی اتفاق افتادهاند. با این حال ممکن است برخی از افرادی که چنین مواردی را تجربه کردهاند از احساس ناراحتی برای آنها، احساس گناه کنند و گمان کنند احساس ناراحتی برای این تغییرات در مقایسه با افرادی که عزیزانشان را از دست دادهاند، زیاد مهم نیست. در واقع نمیتوان گفت ما تنها اجازه داریم برای موارد خاصی ناراحت باشیم و هر از دست دادنی میتواند دردناک باشد. از این رو در زیر برای مقابله با ناراحتی در این شرایط، چند نکته آورده شده است:
- احساس درد و ناراحتی خود را به رسمیت بشناسید.
- راههایی برای ابراز ناراحتی خود و رسیدن به آرامش پیدا کنید که میتواند شامل حرف زدن با نزدیکان، نوشتن، آشپزی، باغبانی یا هر کار دیگری باشد.
- در روتین روزانه خود برنامههایی بگذارید که ارتباط شما با نزدیکانتان را حفظ کرده تا جایگزین چیزهایی که از دست دادهاید، باشند.
- برای مثال افرادی که با هم زندگی میکنند، میتوانند با هم بازیهای فکری کنند یا بیرون از خانه با هم ورزش کنند.
- افرادی که به تنهایی زندگی میکنند، میتوانند به کمک اینترنت با دیگران ارتباط خود را حفظ کرده یا به صورت آنلاین با دیگران بازی کنند.
- در صورتی که نگران از دست دادن هر چیزی در آینده هستید، سعی کنید در حال زندگی کرده و تمرکز خود را بر جنبههایی از زندگی بگذارید که روی آن کنترل دارید.
کمک به کودکان در سوگواری
کودکان متفاوت با بزرگسالان سوگواری میکنند، زیرا ممکن است به خوبی با مفهوم از دست دادن کنار نیامده باشند. برخی اوقات ممکن است کودک به نظر ناراحت برسد، درباره غم خود و احساس دلتنگی حرف بزند یا برعکس رفتاری خارج از عرف از خود نشان بدهد. در برخی موارد دیگر ممکن است هیچ حرکتی از خود نشان نداده، بازی کنند، با دوستان خود بازی کنند و به انجام فعالیتهای همیشگیش بپردازد. نکته حائز اهمیت این است که در هر صورت والدین و دیگر بزرگسالان نقش بزرگی در این دوران برای کمک به آنها ایفا میکنند. برای کمک به کودکانی که در این شرایط قرار دارند، میتوان کارهای زیر را انجام داد:
- از کودک سوالهایی بپرسید که به شما درک درستی از حالت روحی و درک آنها از شرایط موجود ارائه بدهد.
- به کودکانتان اجازه بدهید با حرف زدن درباره احساساتشان یا نشان دادن افکارشان با روشهای مختلف سوگواری کنند.
- به سوالات آنها در رابطه با مشکلات پیش آمده پاسخهایی معقول و متناسب با سنشان به آنها بدهید.
- برای کمک به آنها از تکنیکها و استراتژیهای آرامش بخش موجود استفاده کنید.
- از خودتان به خوبی مراقبت کنید تا الگوی خوبی برای فرزند خود باشید.
- تا حد امکان یک روتین را دنبال کنید.
- با فرزند خود فعالیتهایی مانند کتاب خواندن، نقاشی یا کارهایی که دوست دارد انجام بدهید.
علائمی که نشان میدهد فرزند شما ممکن است به کمک مشاورین یا روانشناسان احتیاج داشته باشد، شامل تغییرات در رفتار او میشود که برخی از آنها عبارتند از:
- رفتار خلاف عرف
- از دست دادن علاقه به فعالیتهای روزانه
- تغییر در عادات غذایی
- اختلال در خواب
- اضطراب مداوم
- ناراحتی
- افسردگی
در صورت بروز مداوم هرکدام از این علائم با مشاور صحبت کنید، زیرا ممکن است علاوه بر آسیب به سلامت روانی کودک، منجر به افت تحصیلی او شده و در روابط او با دیگران اختلال ایجاد کند.
افزودن نظر