درمان با اکسیژن پرفشار (Hyperbaric Oxygen Therapy) شامل تنفس اکسیژن خالص در یک اتاق پرفشار یا یک محفظه استوانه‌ای شکل است. اکسیژن‌تراپی پرفشار یک درمان مناسب برای بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار و یکی از خطرات ناشی از غواصی اسکوبا، است. بیماری‌های دیگری که توسط اکسیژن‌تراپی پرفشار درمان می‌شوند، عبارت‌اند از؛ عفونت‌های شدید، حباب‌های هوا در رگ‌های خونی و زخم‌هایی که در اثر دیابت یا آسیب تشعشعی ایجاد شده‌اند و التیام نمی‌یابند.
در یک محفظه اکسیژن‌تراپی پرفشار، فشار هوا تا سه برابر بیشتر از فشار هوای معمولی افزایش می‌یابد. تحت این شرایط، ریه‌های شما می‌توانند اکسیژن بیشتری نسبت به تنفس اکسیژن خالص در فشار هوای طبیعی دریافت کنند.
خون شما این اکسیژن را در سراسر بدن شما حمل می‌کند. این کار به مبارزه با باکتری‌ها کمک می‌کند و موجب تحریک انتشار موادی می‌شود که با نام فاکتورهای رشد و سلول‌های بنیادی شناخته می‌شوند و درمان را تسریع می‌بخشند.
چرا باید از اکسیژن‌تراپی پرفشار استفاده کرد؟
بافت‌های بدن شما برای تداوم عملکرد خود، نیاز به منبع کافی اکسیژن دارند. وقتی بافتی آسیب دیده است، نیاز به اکسیژن بیشتری برای زنده ماندن و بقا دارد. درمان با اکسیژن پرفشار، مقدار اکسیژنی که خون شما می‌تواند حمل کند را افزایش می‌دهد. افزایش اکسیژن خون به‌طور موقت سطوح نرمال گازهای خونی را به حالت اولیه بازمی‌گرداند و عملکرد بافت را به‌منظور تسریع در درمان و مبارزه با عفونت، احیا می‌کند.
از اکسیژن‌تراپی پرفشار برای درمان بیماری‌های مختلف پزشکی استفاده می‌شود و مؤسسات پزشکی از آن به روش‌های مختلف استفاده می‌کنند. اگر شما یکی از بیماری‌های زیر را داشته باشید، ممکن است پزشک شما درمان با اکسیژن هایپرباریک را پیشنهاد کند:
- کم‌خونی شدید
- آبسه مغز
- حباب‌های هوا در رگ‌های خونی (آمبولی گاز شریانی)
- سوختگی
- بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار
- مسمومیت با مونوکسید کربن
- آسیب ناشی از فشار زیاد و له شدگی
- ناشنوایی (کری) ناگهانی
- قانقاریا
- عفونت پوست و استخوان که باعث مرگ بافت می‌شود.
- زخم غیرقابل‌ترمیم مانند زخم پای دیابتی
- آسیب ناشی از تشعشع
- پیوند پوست و یا فلپ پوستی (انتقال پوست از ناحیه‌ای در بدن به ناحیه دیگر) در قسمتی از پوست که در معرض خطر مرگ بافتی قرار دارد.
- فقدان بینایی، ناگهانی و بدون درد
مدارک کافی برای اثبات این ادعا که درمان با اکسیژن هایپرباریک می‌تواند به‌طور مؤثر بیماری‌های زیر را درمان کند، وجود ندارند:
- ایدز / اچ آی وی
- آلرژی‌ها
- بیماری آلزایمر
- آرتروز
- آسم
- اوتیسم
- فلج بل
- آسیب مغزی
- سرطان
- فلج مغزی
- سندرم خستگی مزمن
- سیروز یا تشمع کبدی
- افسردگی
- فیبرومیالژیا
- زخم معده
- بیماری‌های قلبی
- گرمازدگی
- هپاتیت
- میگرن
- تصلب بافت چندگانه (ام اس)
- بیماری پارکینسون
- آسیب طناب نخاعی
- آسیب ورزشی
- سکته
خطرات
درمان با اکسیژن هایپرباریک به‌طورکلی یک روش ایمن است. بااینکه امکان ایجاد عوارض نادر است، این درمان ریسک کمی را نیز به همراه دارد.
خطرات بالقوه عبارت‌اند از:
- نزدیک‌بینی موقتی (Myopia) که به دلیل تغییر شکل لنز موقتی چشمی ایجاد می‌شود.
- آسیب‌های گوش میانی، ازجمله ترشح مایع و پارگی پرده گوش، به دلیل افزایش فشار هوا
- جمع شدگی ریه ناشی از تغییرات فشار هوا (ترومای فشاری)
- تشنج به دلیل وجود بیش‌ازحد اکسیژن (مسمومیت با اکسیژن) در سیستم عصبی مرکزی
- در برخی شرایط، آتش‌سوزی - ناشی از محیط مملو از اکسیژنی است که داخل اتاقک درمان ایجاد می‌شود.
چگونه شما آماده می‌شوید؟
اگر یک جرقه یا شعله یک منبع سوختی را شعله‌ور سازد، اکسیژن خالص می‌تواند باعث آتش‌سوزی شود. به همین دلیل، شما نمی‌توانید اقلامی چون فندک و یا دستگاه‌هایی که با قدرت باتری کار می‌کنند را وارد اتاقک درمان با اکسیژن هایپرباریک کنید. علاوه بر این، برای محدود کردن منابع سوخت اضافی، ممکن است مجبور شوید، محصولاتی را که برای مراقبت از پوست و مو استفاده کرده‌اید و پایه نفتی دارند و باعث ایجاد خطر آتش‌سوزی می‌شوند، پاک کنید. قبل از اولین جلسه درمان با اکسیژن پرفشار، از یکی از اعضای تیم مراقبت بهداشتی خود، سؤال‌های مدنظرتان را در رابطه با دستورالعمل‌های خاص درمان بپرسید.
چیزی که شما می‌توانید انتظار داشته باشید
در حین درمان با اکسیژن پرفشار
درمان با اکسیژن هایپرباریک معمولاً به‌عنوان یک روش سرپایی انجام می‌شود و نیاز به بستری شدن ندارد. اگر شما قبلاً در بیمارستان بستری بودید و به اکسیژن‌تراپی پرفشار نیاز داشته باشید، در بیمارستان برای درمان باقی خواهید ماند یا به یک مرکز اکسیژن‌تراپی پرفشار منتقل خواهید شد که از بیمارستان جدا است.
بسته به نوع مؤسسه پزشکی که شما به آنجا می‌روید و دلیل درمان، ممکن است درمان با اکسیژن پرفشار را به یکی از دو صورت زیر دریافت کنید:
- واحدی که برای ۱ نفر طراحی شده است. در یک دستگاه انفرادی (تک‌نفره)، شما روی تختی دراز می‌کشید که به داخل یک محفظه استوانه‌ای شکل پلاستیکی شفاف حرکت می‌کند.
- اتاقی که برای قرار گرفتن چند نفر طراحی شده است. شما در یک اتاق اکسیژن چندنفره - که معمولاً شبیه یک اتاق بزرگ بیمارستانی است - ممکن است بنشینید و یا بخوابید. شما ممکن است از طریق ماسکی که بر روی صورتتان قرار می‌گیرد و یا یک کلاه نرم و روشن که روی سرتان گذاشته می‌شود، اکسیژن دریافت کنید.
در طول درمان با اکسیژن هایپرباریک، فشار هوا در اتاق حدود ۲ تا ۳ برابر فشار هوای معمولی است. افزایش فشار هوا باعث ایجاد احساس موقتی پری یا فشار در گوش‌ها خواهد شد، مشابه آن احساسی که ممکن است در هواپیما و یا در ارتفاع بالا داشته باشید. شما می‌توانید این احساس را با خمیازه کشیدن یا بلعیدن بزاق دهان، تسکین دهید.
درمان برای اکثر بیماری‌ها، تقریباً دو ساعت طول می‌کشد. اعضای تیم مراقبت سلامت بر شما و دستگاه درمان در طول درمان نظارت خواهند کرد.
بعد از درمان با اکسیژن پرفشار
ممکن است بعد از درمان، کمی احساس خستگی و یا گرسنگی بکنید. این درمان فعالیت‌های معمولی را محدود نمی‌کند.
نتایج
برای استفاده از روش درمان با اکسیژن هایپرباریک، به‌احتمال‌زیاد به بیش از یک جلسه نیاز خواهید داشت. تعداد جلسات به شرایط پزشکی شما بستگی دارد. برخی شرایط مانند مسمومیت با مونوکسید کربن ممکن است در سه جلسه درمان شوند. برخی دیگر، مانند زخم‌های غیرقابل‌ترمیم، ممکن است به ۲۰ تا ۴۰ جلسه درمانی نیاز داشته باشند. اکسیژن‌تراپی پرفشار به‌تنهایی می‌تواند به‌طور مؤثر بیماری ناشی از کاهش ناگهانی فشار، آمبولی گاز شریانی و مسمومیت با مونوکسید کربن را درمان کند.
برای درمان مؤثر بیماری‌های دیگر، درمان با اکسیژن هایپرباریک به‌عنوان بخشی از یک برنامه درمانی جامع استفاده می‌شود و با دیگر درمان‌ها و داروها تجویز می‌شود که متناسب با نیازهای فردی شما هستند.
-250x250.gif)
افزودن نظر