باورهای غلط در رابطه با سرطان

باورهای غلط در رابطه با سرطان

در آمریکا ماه مه میلادی (May) که مصادف با بخش‌هایی از اردیبهشت و خرداد است- ماه ملی مطالعات در رابطه با سرطان است. از این رو در این مقاله به بررسی باورهای اشتباهی پرداخته می‌شود که در رابطه با سرطان وجود دارد تا به مردم کمک شود در این رابطه آگاهی بیشتری داشته باشند. بنا بر گزارش سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال 2020، نزدیک به ده میلیون نفر در دنیا بر اثر سرطان جان خود را از دست دادند که این بیماری را به بزرگ‌ترین علت مرگ و میر در جهان تبدیل می‌کند. آمار نشان می‌دهد نزدیک به 40 درصد از افراد در آمریکا به بیماری سرطان مبتلا می‌شود. در جوامع گوناگون باورهای نادرست در رابطه با بسیاری از بیماری‌ها وجود دارد که باعث می‌شود مردم درک درستی از این بیماری‌ها نداشته باشند. سرطان در واقع واژه‌ای است که برای اشاره به بیماری‌هایی استفاده می‌شود که ممکن است قسمت‌های گوناگون بدن را تحت تاثیر قرار بدهد. گستردگی این بیماری، منجر به ایجاد سردرگمی در میان مردم می‌شود. از این رو در این مقاله سعی بر آن است تا باورهای نادرست در رابطه با بیماری سرطان نام برده شده و اطلاعات صحیح جای آن‌ها را بگیرند. برخی از این باورهای اشتباه عبارتند از:

1. سرطان پایان کار است.
سرطان پایان کار نیست. برخلاف آمار زیاد مرگ و میر در اثر سرطان، این بیماری همیشه کشنده نیست. تحقیقات و بررسی‌های بسیار در رابطه با بیماری سرطان و گسترش اطلاعات در رابطه با آن باعث شده است آمار بهبودی از این بیماری تا حد زیادی افزایش پیدا کند. برای مثال در ژانویه 2019 آمار بهبودیافتگان سرطان، نزدیک به 16 میلیون و نهصد هزار نفر بود. لازم به ذکر است آمار بهبودی از سرطان در انگلیس در طول 40 سال گذشته، دو برابر شده است. با این وجود، این نکته حائز اهمیت است که بهبودی از این بیماری تا حد زیادی به نوع سرطان نیز بستگی دارد. برای مثال در کشور انگلیس آمار بهبودی از سرطان بیضه، 98 درصد است؛ در حالی که آمار بهبودی از سرطان لوزالمعده یا پانکراس تنها یک درصد است. بنا بر گزارش موسسه ملی سرطان (NCI)، آمار مرگ و میر در اثر سرطان در 30 سال گذشته سیر نزولی داشته است. در حال حاضر میزان بقای 5 ساله برای برخی از انواع سرطان مانند سرطان سینه، پروستات و تیروئید تا بیش از 90 درصد بهتر از گذشته است. این میزان بقای 5 ساله برای تمام سرطان‌ها به طور میانگین نزدیک به 67 درصد است. به طور کل، می‌توان گفت آمار مرگ در اثر این بیماری به آرامی در حال کاهش است، با این حال میزان بهبودی در برخی از سرطان‌ها بیشتر از دیگر سرطان‌هاست. طبق یک گزارش سالانه از وضعیت سرطان در آمریکا که در سال 2020 منتشر شد، در سال‌های 2001 تا 2017 آمار مرگ بر اثر سرطان، به طور میانگین سالانه یک و نیم درصد کاهش داشته است.

2. سرطان واگیردار است!
یکی از باورهای اشتباهی که در میان برخی از افراد جامعه وجود دارد، واگیردار بودن بیماری سرطان است. شخص مبتلا به سرطان نمی‌تواند آن را به دیگران منتقل کند. با این حال، برخی از بیماری‌های جنسی مانند HPV، هپاتیت B و هپاتیت C، می‌توانند در ناحیه کبد و دهانه رحم منجر به ایجاد سرطان بشوند. لازم به ذکر است، در این موارد یک عامل عفونی منتقل می‌شود و خود سرطان واگیردار نیست. با این حال محققان به این نتیجه رسیده‌اند که در برخی از حیوانات مانند سگ‌ها و شیطان تاسمانی چند نوع سرطان می‌توانند کشنده و واگیردار باشند که برخی از آن‌ها تومور صورتی شیطان تاسمانی و تومور مقاربتی قابل انتقال سگ‌سانان (TVT) هستند.
3. استفاده از موبایل منجر به بروز سرطان می‌شود!
تا به امروز، هیچ مدرکی در رابطه با ابتلا به سرطان در اثر استفاده از گوشی‌های همراه ارائه نشده است. یکی از عللی که منجر به اشاعه این باور غلط شده است، انتشار امواج رادیویی از این دستگاه است که توسط بدن جذب می‌شود. محققان اعلام کرده‌اند قرار گرفتن در معرض پرتوهای یونی مانند اشعه ایکس احتمال ابتلا به سرطان را افزایش می‌دهد. این در حالی است که امواج رادیویی غیر یونی هستند؛ از این رو، احتمال ابتلا به سرطان را افزایش نمی‌دهند. موسسه ملی سرطان در آمریکا اظهار دارد: " با وجود این که تحقیقات بسیاری بر تاثیرات احتمالی امواج غیر یونی که از وسایلی مانند مایکروفر و گوشی همراه ساتع می‌شوند، صورت گرفته است، در حال حاضر هیچ مدرک قطعی وجود ندارد که افزایش خطر ابتلا به سرطان از این طریق را تایید کند."
 
4. دکل‌های برق منجر به بروز سرطان می‌شوند!
این مورد نیز صحت ندارد. میدان‌های مغناطیسی با فرکانس بسیار پایین (ELF) که توسط دکل‌های برق تولید می‌شوند، غیریونی هستند، از این رو منجر به بروز سرطان در افراد نمی‌شوند. انجمن سرطان آمریکا اظهار دارد: " تحقیقات بسیاری در رابطه با تاثیر میدان‌های مغناطیسی ELF روی موش‌ها انجام شده است. در این تحقیقات، حیوان را در معرض میدان‌های مغناطیسی بسیار قوی قرار می‌دهند که شدت آن بسیار بیشتر میدان‌های مغناطیسی‌ای است ‌که انسان‌ها در معرض آن قرار می‌گیرند. نتایج اکثر این تحقیقات هیچ افزایشی در احتمال ابتلا به سرطان را نشان نمی‌دهد. حتی در برخی از موارد ابتلا به چند گونه از انواع سرطان در موش‌هایی که در معرض اشعه ELF قرار گرفته بودند، کاهش یافته بود. "
با این حال، انجمن سرطان آمریکا اظهار داشته است برخی از تحقیقات نشان می‌دهند احتمال ابتلا به سرطان خون در کودکانی که خانه‌شان در نزدیکی دکل‌های برق است، اندکی افزایش پیدا می‌کند اما دلیل آن به طور قطع مشخص نیست. دکتر جوئل نیومن در مصاحبه‌ای با Medical News Today  اعلام کرد در حال حاضر هیچ مدرک قطعی در رابطه با تاثیر گوشی‌های همراه یا دکل‌های برق بر افزایش احتمال ابتلا به سرطان وجود ندارد. این در حالی است که اکثر ما در طول روز به انجام دادن کارهایی می‌پردازیم که  بسیار بیشتر از آنچه فکر می‌کنیم ما را در خطر ابتلا به سرطان قرار می‌دهند. برخی از این موارد شامل سیگار کشیدن و مصرف نوشیدنی‌های الکلی می‌شوند.

5. شیرین‌کننده‌های مصنوعی منجر به بروز سرطان می‌شوند.
تا به امروز هیچ مدرک معتبری برای تایید این ادعا آورده نشده است، با این حال انجمن سرطان در آمریکا توضیح می‌دهد که این شایعه در اثر تحقیقاتی به وجود آمد که نشان می‌داد ترکیب شیرین کننده سیکلامات با ساخارین در حیوانات آزمایشگاهی منجر به سرطان مثانه شد. با این حال این تحقیقات بروز این امر در انسان‌ها را نشان نداد و هیچ مدرکی رابطه میان شیرین‌کننده‌های مصنوعی و افزایش احتمال ابتلا به سرطان در انسان‌ها را تایید نمی‌کند. علاوه بر این تحقیقاتی که روی دیگر شیرین‌کننده‌های تایید شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نیز انجام شد، مدارکی دال بر ارتباط آن‌ها با بروز سرطان در انسان را نشان نمی‌دهد. همچنین تحقیقی در مورد ارتباط سرطان و آسارتام که یک شیرین‌کننده کم کالری است انجام شد که تعداد شرکت‌کنندگان در آن بیش از پانصد هزار نفر بودند. نتایج این تحقیق نیز ارتباطی میان مصرف آسپارتام و سرطان‌ خون، مغز و  غدد لنفاوی نشان نداد.
6. جراحی‌ سرطان منجر به گسترش سرطان می‌شود.
این مسئله به طور کامل حقیقت ندارد. در برخی موارد نادر ممکن است این جراحی منجر به گسترش سرطان شود، اما در اکثر مواقع این ادعا صحت ندارد. انجمن سرطان در آمریکا در این باره توضیح می‌دهد که روش‌های پیشرفته عکس‌برداری و پیشرفت‌هایی که در تجهیزات پزشکی به وجود آمده است، به کاهش بسیار زیاد خطر گسترش سرطان در اثر جراحی کمک‌های بسیاری کرده‌اند. علاوه بر این، باور دیگری نیز در میان مردم رایج است که رشد تومورها در اثر جراحی افزایش یافته یا باعث می‌شود در دیگر قسمت‌های بدن پخش شوند که این ادعا نیز درست نیست.
7. استفاده از داروهای گیاهی می‌تواند منجر به درمان کامل سرطان بشود.
در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر درمان سرطان توسط داروهای گیاهی وجود ندارد. با این حال برخی از روش‌های درمانی مانند طب سوزنی، مدیتیشن (مراقبه) و یوگا می‌توانند به درمان برخی از عوارض جانبی ناشی از درمان‌های لازم برای سرطان و رفع استرس ناشی از این بیماری کمک کند. لازم به ذکر است طبق گفته انجمن سرطان در آمریکا مصرف هر چیز به صرف طبیعی بودن آن بی‌خطر نیست و در برخی مواقع مصرف مکمل‌های گیاهی می‌تواند به سلامت فرد آسیب وارد کند. یکی از مثال‌هایی که توسط این انجمن آورده شده‌ است، مصرف فلفل استرالیایی یا کاواکاوا (kava kava) است که برای کاهش استرس و اضطراب مصرف می‌شود اما ممکن است منجر به آسیب‌های کبدی بشود. علاوه بر این از علف چای که با نام‌های گُل راعی یا هزارچشم نیز شناخته می‌شود، برای درمان افسردگی استفاده می‌شود که ممکن است در میزان تاثیرگذاری برخی از داروهای درمانی سرطان تاثیر منفی بگذارد. از این رو، این نکته حائز اهمیت است که بیماران مبتلا به سرطان پیش از مصرف هرگونه مکمل، ویتامین یا گیاهان دارویی با پزشک خود مشورت کرده و از او راهنمایی بخواهند.

8. سرطان الزاما پیشینه خانوادگی دارد.
با این که برخی از انواع سرطان به صورت ژنتیکی به فرد منتقل می‌شوند، درصد کمی از آمار سرطان را تشکیل می‌دهند. در واقع طبق برآوردها، تنها بین 3 تا 10 درصد از سرطان‌ها در اثر جهش‌هایی به وجود می‌آیند که از والدین به فرزند منتقل می‌شود. با توجه به اینکه معمولا احتمال ابتلا به سرطان در سنین بالا بیشتر است و امروزه طول عمر انسان‌ها افزایش یافته است، بروز سرطان در افراد مختلف چندان غیرمعمول نیست و ممکن است در خانواده هر شخصی افرادی باشند که به این بیماری مبتلا شده‌اند. احتمالا به این دلیل است که این باور نادرست در جوامع گوناگون بسیار شایع است. در بسیاری از موارد ابتلا به سرطان در اثر جهش‌های گوناگون در ژن افراد در طول زمان ایجاد می‌شود. بنا بر اظهارات انجمن سرطان در آمریکا، برخی از انواع سرطان ممکن است در پیشینه خانوادگی افراد وجود داشته باشند، با این حال اکثر انواع سرطان به طور مشخص ارتباطی با ژن‌هایی که از والدینمان به ارث می‌بریم، ندارند. در واقع اکثر سرطان‌ها در اثر تغییرات ژنی در یک سلول از بدن در طول زمانی طولانی ایجاد می‌شوند.
9. سرطان همیشه بازمی‌گردد.
این مسئله صحت ندارد. برای روشن کردن این مسئله به اظهارات دکتر کالین وو ارجاع می‌کنیم: " خوشبختانه این ادعا صحت ندارد و در حال حاضر درمان‌های سرطان به اندازه‌ای پیشرفت کرده‌اند که در برخی مواقع سرطان را به طور کل از بین می‌برند." با این حال لازم به ذکر است انواع گوناگون سرطان شرایط متفاوتی دارند و روند درمان یا بازگشت آن‌ها با هم فرق می‌کند. به طور کل نمی‌توان در تمام واقع با قطعیت در مورد بازگشت یا بهبودی کامل سرطان نظر داد، اما امید می‌رود با توجه به پیشرفت‌های علمی در رابطه با درمان سرطان، عبارت سرطان همیشه باز می‌گردد با قطعیت رد شود و این بیماری پس از درمان، هیچ ‌گاه بازگشت نکند.
10. هیچ درمانی برای سرطان وجود ندارد.
خوشبختانه این جمله نیز صحت ندارد. پیشرفت روزافزون علم باعث شده است درمان‌های سرطان روز به روز موثرتر واقع شوند. بنا بر گفته دکتر وو، برخی از سرطان‌ها مانند سرطان بیضه و سرطان تیروئید تا 60 درصد احتمال درمان دارند. علاوه بر این سرطان‌های سینه، پروستات و مثانه نیز نزدیک به 50 درصد آمار بهبودی نشان می‌دهند. برخی از سرطان‌ها را می‌توان با درمان به طور کامل ریشه‌کن کرد، با این حال متاسفانه تمام سرطان‌ها اینگونه نیستند. امید می‌رود این مسئله در آینده‌ای نزدیک تغییر کند و آمار بهتری ارائه شود. دکتر آنتون بیلچیک، در این‌باره می‌گوید: " لازم است تمام بیماران مبتلا به سرطان، حتی در موارد پیشرفته، امید خود را از دست ندهند. در حال حاضر روش‌های درمانی بسیار موثری وجود دارد که می‌تواند به درمان این بیماران تا حد زیادی کمک کند. برای مثال، امروزه به کمک ایمنی درمانی یا ایمونوتراپی (Immunotherapy‎) سرطان پوست نزدیک به 40 درصد از بیمارانی که در مرحله 4 هستند، قابل درمان است. علاوه بر این نزدیک به 50 درصد از بیمارانی که در مرحله 4 سرطان روده بزرگ هستند و این بیماری به کبدشان متاستاز کرده است نیز می‌توانند به کمک جراحی و شیمی‌درمانی بهبود پیدا کنند. به طور خلاصه می‌توان گفت، با این که در برخی مواقع مبارزه با سرطان به امری مداوم تبدیل می‌شود، علم در حال پیشرفت است و تا حد زیادی به بهبود شرایط و درمان بیماری کمک می‌کند.