مانیتورینگ اتاق عمل

مانیتورینگ علائم حیاتی

این دستگاه که به آن مانیتورینگ فیزیولوژیک، مانیتور بیمار یا مانیتورینگ بیمار هم می گویند، دستگاهی است که پیوسته علائم حیاتی بیمار را روی صفحه ی نمایش نشان می دهد. این علائم بسته به نوع مانیتور متفاوتند اما معمولا دمای بدن، درصد اشباع اکسیژن در خون، ضربان قلب، فعالیت قلب و فشار خون را شامل می شوند. به طور کلی می‌توان گفت که سیستم  مانیتورینگ به هر سیستم یا مجموعه ای از سیستم ها گفته می شود که به کادر درمان این امکان را می دهد تا علائم حیاتی بیمار را به طور مستمر زیر نظر داشته باشند. بیمارانی که در شرایط مطلوب نیستند، افرادی که لازم است در خانه علائم حیاتی شان به طور مستمر چک شود و بیمارانی که عمل های جراحی پر خطر انجام داده اند یا در بخش های CCU و ICU بستری می شوند از جمله بیمارانی هستند که به استفاده از این دستگاه نیازمندند.

مانیتورینگ اتاق عمل

استفاده از سیستم مانیتورینگ در اتاق عمل و هنگام جراحی امری ضروری است. در حین عمل، جراح می بایست به طور پیوسته به علائم حیاتی بیمار دسترسی داشته باشد تا احتمال خطرات جراحی کاهش پیدا کند. در اتاق عمل ممکن از تجهیزات مختلفی برای پیگیری علائم حیاتی بیمار استفاده شود. برای مثال از دما سنج برای اندازه گیری دمای بدن بیمار، پالس اکسیمتر برای اندازه گیری سطح اشباع اکسیژن خون و از دستگاه کاپنوگراف برای میزان دی اکسید کربن در حین بازدم استفاده می شود. لازم است تمام این علائم پس از جراحی نیز تحت نظر باشند تا از سلامت بیمار پس از جراحی و روند درست ریکاوری بیمار، اطمینان حاصل شود.

اجزای سیستم مانیتورینگ

• صفحه نمایش (لمسی یا غیر لمسی) : برای نمایش اطلاعات
• صفحه کلید (کیبورد): به منظور وارد کردن تنظیمات
• باتری (اصلی و پشتیبان یا backup)
• انواع ماژول و سنسور (حس گر): بسته به کارکرد دستگاه می تواند متفاوت باشد
• برد تغذیه

انواع ماژول:

• ECG/Resp: برای نمایش اطلاعات مربوط به قلب و تنفس مثل نرخ ضربان قلب و نرخ تنفس
• SpO2: برای نمایش طلاعات مربوط به نرخ ضربان نبض و درصد اشباع اکسیژن خون 
• NIBP: برای اندازه گیری انواع فشار با روش غیر تهاجمی
• IBP: برای اندازه‌ گیری و نمایش انواع فشار شریان با روش تهاجمی
• دما (temp): برای اندازه گیری دما و حتی اختلاف دما بین دو نقطه از بدن
• دی اکسید کربن (CO2): برای اندازه گیری درصد دی اکسید کربن در هوای بازدم

علائم حیاتی

برخی از علائم حیاتی که ممکن است توسط مانیتور بیمار روی صفحه نمایش نشان داده شوند، عبارتند از:

• دمای بدن (Temperature)
• فشار خون تهاجمی یا درون شریانی (IBP)
• فشار خون غیر تهاجمی (NIBP)
• سطح اشباع اکسیژن خون یا پلیتسموگرافی (SpO2)
• تعداد ضربان قلب بر دقیقه (HR)
• تعداد ضربان نبض (PR)
• میزان گازهای تنفسی و خونی
• نرخ تنفس (Respiration Rate)
• الکتروکاردیوگرام (ECG)
• میزان دی اکسید کربن در دم(INSP)
• میزان دی اکسید کربن در بازدم(EXP)
• برون دهی قلبی

انواع سیستم مانیتورینگ

سیستم مانیتورینگ را می توان از دو منظر نحوه ی اتصال و نوع ماژول تقسیم بندی کرد. از نظر نحوه اتصال این سیستم بر سه نوع است: رومیزی، مرکزی و تله مانیتورینگ. تقسیم بندی مانیتورینگ از لحاظ نوع ماژول به چندین نوع تقسیم بندی می شود:

• مانیتورینگ اتاق عمل
• مانیتورینگ اورژانس
• مانیتورینگ CCU
• مانیتورینگ فشار خون
• مانیتورینگ عملکرد تنفسی
• مانیتورینگ قند خون

انواع حساسیت برای سیستم مانیتورینگ

حساسیت پایین

 علایم حیاتی اولیه مثل میزان ضربان قلب را از طریق ECG یا SpO2 را نشان می دهند و گاهی قابلیت NIBP و اندازه گیری دما را نیز پشتیبانی می کنند.

حساسیت متوسط

نسبت به مورد قبلی پیشرفته تر است و در دو نوع یکپارچه و ماژولار عرضه می شوند. از این درجه حساسیت مانیتورینگ، برای اورژانس، جراحی‌های عمومی و بیمارانی که از مشکلات خواب رنج می برند، استفاده می‌شود.

حساسیت بالا

پیشرفته ترین نوع مانیتورینگ است که در ICU، اتاق عمل، و هنگام ریکاوری استفاده می‌شود. این مانیتور علاوه بر پشتیبانی از قابلیت های مانیتورهای پیشین می تواند آریتمی و برون‌دهی قلبی را اندازه گیری کند.

روش کار مانیتورینگ بیمار

این دستگاه علائم حیاتی بیمار را با استفاده از انواع ماژول اندازه گیری می کند، این اطلاعات را پردازش می کند و بسته به نوع اطلاعات آن را با موج یا عدد روی صفحه ی نمایش نشان می دهد. برای مثال علائم حیاتی قلب، با اندازه گیری تغییراتی که به واسطه ی عملکرد قلب، درسطح بدن ایجاد می شود، فعالیت می کند. موج های کاردیوالکتریکی و ضربان قلب با کمک الکترودهای متصل به ECG ثبت می شوند. برخی از مانیتور های قلب به شما این امکان را می دهند تا اطلاعات بیمار را چاپ کنید. برای این اطلاعات محدوده ای تعریف می شود که در صورت بالا یا پایین تر آمدن از این محدوده و قرار گرفتن بیمار در شرایط جسمانی نامناسب، دستگاه به کادر درمان هشدار می دهد تا علت این تغییرات بررسی شود. این هشدار ها می توانند هم صوتی و هم تصویری باشند.